Rouwen kun je vergelijken met roeien in een roeibootje en de twee riemen waarmee je roeit vertegenwoordigen allebei een kant van je rouwproces. De ene riem richt zich op je verlies en de pijn en het verdriet dat daarbij komt kijken, terwijl de andere riem focust op doorgaan en je aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Om vooruit te gaan, heb je beide riemen nodig. Er hoeft geen constant evenwicht te zijn tussen de riemen, maar op de lange termijn is het wel nodig om beide riemen te gebruiken, anders blijf je rondjes draaien*.
Als er iets aan de hand is met je kind en je te maken krijgt met levend verlies kom je met je bootje in een storm terecht. Het vraagt veel kracht om je bootje drijvende te houden, laat staan om vooruit te varen. Dan gebeurt het vaak dat ouders de eerste periode vooral roeien met de riem van doorgaan en je aanpassen aan je nieuwe leven. Ga maar na. Na de diagnose volgt vrijwel meteen de drukte van allerlei behandelingen die vaak ook nog eens jaren duren. Vaak moeten er ook allerlei praktische zaken geregeld worden, zoals een andere school of specialistische opvang. Alles is gericht op je kind en wat je als ouder kunt doen om hem of haar zo goed mogelijk te ondersteunen. Dat kost niet alleen heel veel tijd maar ook veel energie.
Roeien met de riem van het verlies
Roeien met de riem van doorgaan en aanpassen is dus een normale reactie bij levend verlies. Als ouder kom je in eerste instantie nauwelijks toe aan het voelen van je verdriet, er is gewoon geen tijd en gelegenheid voor. Maar … rouwen is als roeien met twee riemen. Om vooruit te komen en een nieuw evenwicht te vinden, is het op termijn wel nodig om ook te roeien met de riem van je verlies.
Als je verliesgericht roeit, dan sta je stil bij je verlies. Dan sta je stil bij alles wat er veranderd is in je leven. Het gaat om het toelaten en verduren van je verdriet. Het biedt veel troost als je je verdriet kunt delen en er erkenning voor krijgt. De steun van anderen is onmisbaar bij rouw. Van familieleden, vrienden maar bijvoorbeeld ook van andere ouders in een vergelijkbare situatie. Rouw heeft getuigen nodig.
Behoefte om stil te staan bij jouw verlies?
Speciaal voor ouders van zorgintensieve kinderen organiseer een workshop over omgaan met levend verlies. In vier groepsbijeenkomsten met maximaal acht ouders ontdek je wat levend verlies voor jou betekent en hoe je om kunt gaan met het verdriet over de beperking van je kind. Voel je meer voor individuele begeleiding? Dat kan natuurlijk ook. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ondersteunt gezinnen die te maken hebben met levend verlies met een subsidie waarmee je een deel van de sessies vergoed krijgt. Mail me, dan maken we een afspraak om te kijken of ik wat voor je kan betekenen.
*Deze metafoor is gebaseerd op de hedendaagse visie op rouw die uitgaat van een slingerbeweging, waarbij degene die rouwt heen en weer beweegt tussen de confrontatie met het verlies aan de ene kant en het vermijden van het verlies aan de andere (Stroebe & Schut: Duale Procesmodel van Omgaan met Verlies).