Blijf via e-mail op de hoogte van nieuwe blogs

Herstel van je burn-out: leg jezelf een paar weken aan de oplader

Je wordt doodmoe wakker en dan moet je dag nog beginnen. Het kost je steeds meer moeite om te ontspannen en je hebt vaak het gevoel nergens tijd voor te hebben. Je probeert zo normaal mogelijk te blijven functioneren, maar eigenlijk kun je het beter ‘overleven’ noemen. En als iemand je vraagt om in één woord te beschrijven waar je behoefte aan hebt is dat RUST! Het zijn allemaal signalen die je vertellen dat de spanning omlaag moet. Je stressmechanisme is vermoedelijk zo uitgeput en ontregeld dat het goed mogelijk is dat je burn-out bent. Lees in deze blog hoe je je herstel van burn-out kunt bevorderen.

Simpel gezegd is een burn-out het gevolg van een langdurige disbalans tussen belasting en herstel: je rust onvoldoende uit van je dagelijkse inspanningen en dat gedurende lange tijd.

Sympathisch versus para-sympathisch systeem

Dat zit zo. Je autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen: je sympathisch systeem en je para-sympathisch systeem. Je sympathische systeem werkt als een soort gaspedaal. Je gebruikt het om te werken, om na te denken, om actief te zijn. Dan gaat je hartslag omhoog, je bloed wordt rondgepompt en je staat op ‘aan’. Zodra je daarmee stopt, gaat meteen je para-sympathisch systeem in werking, en dát is het gedeelte waarmee je jezelf herstelt. Je hartslag gaat dan naar beneden, je rust uit, je verwerkt. Je kunt dit vergelijken met een acculader.

Als je overspannen bent of burn-out dan is het sympathisch systeem voortdurend actief.Vergelijk het met een telefoon die je niet op tijd aan de oplader legt. Op een gegeven moment is de accu leeg en krijg je een zwart scherm. De oplossing lijkt ook simpel: 1. leg jezelf aan de oplader door een paar weken goed uit te rusten en 2. zorg er voor dat het niet meer zover komt door inspanning en herstel structureel in balans te brengen. Zo herstel je duurzaam van je burn-out. Maar helaas. Zoals bij zoveel dingen in het leven: dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

Ziekmelden? Nee, dat niet

Laten we eens bij stap 1 beginnen. Jezelf aan de oplader leggen en een paar weken goed uitrusten. Hoe doe je dat? Ziekmelden van je werk? Hmm, dat liever niet. Want dat kun je echt niet maken. Je baas ziet je aankomen. En je collega’s opzadelen met al dat extra werk zeker. Iedereen heeft het al zo druk. En bovendien, de rest houdt het ook vol. En jij zult niet die slappe trut/zak zijn die het bijltje erbij neergooit. Nee, dat ga je niet doen. Hup, nog even doorbijten. Straks is dit project afgerond en dan wordt het vast beter.

En stel nou dat werkdruk niet het probleem is, maar een belastende privésituatie? Bijvoorbeeld omdat je zorgt voor je dementerende moeder, je een chronische zieke partner hebt of een kind waar ‘iets’ mee is. Wat kun je dan doen om jezelf weer op te laden? ‘Ziekmelden’ van je privésituatie kan niet, al zou je het willen. Want als jij het niet doet, wie zorgt er dan voor je moeder, kind, partner? Je laat hen niet in de steek.

Terug naar de eerste versnelling

Dus je gaat door. Wel probeer je het wat rustiger aan te doen. Wat vaker pauze te nemen. Vroeger naar bed te gaan. Minder af te spreken. Vaker nee te zeggen. Je baas te vragen om deadlines op te schuiven. En soms helpt het om een tijdje rustig aan te doen. Terugschakelen naar de eerste versnelling is dan genoeg om weer wat meer energie te krijgen. Maar als je uitputting aanhoudt, is het niet genoeg. Om te voorkomen dat het erger wordt zul je radicalere keuzes moeten maken. Want als je echt, echt, echt niet meer kunt, dan ben je verder van huis. En duurt je herstel ook veel langer. En daar heb je niet alleen jezelf mee maar ook je baas, collega’s en de mensen om je heen.

Stap 1 bij herstel van je burn-out

Als je uitputting maar aan blijft houden, moet het roer om. Of je wilt of niet. Dat stemmetje in je hoofd dat zegt dat je je niet zo moet aanstellen? Even niet naar luisteren. Praat in plaats daarvan met je beste vriend, je partner of die fijne collega, vaak hebben zij al tijden in de gaten dat het niet meer gaat. Zie hun bevestiging als toestemming om nu eens goed voor jezelf te zorgen. En ga in gesprek met je leidinggevende, de bedrijfsarts en/of je huisarts. Geef je over aan je vermoeidheid en accepteer dat je een burn-out hebt. Schrap daarna zoveel mogelijk activiteiten uit je agenda, vooral die activiteiten waar je op leegloopt. En in de resterende tijd? Daarin ga je zo min mogelijk ‘moeten’. Maar wel veel uitslapen, middagdutjes doen, lummelen, dagelijks een stukje wandelen, oefenen met ontspannen. Meer niet. In de blog Eerste hulp bij stress: slapen, wandelen en ademen lees je hoe je je focus richt op uitrusten en herstellen.

Van rust ga je je vanzelf beter voelen

Maak je trouwens vooral niet teveel zorgen over je psychische en lichamelijke klachten, die verdwijnen meestal vanzelf als je meer uitgerust bent. Je zult merken dat je je na een week of vier, vijf vanzelf beter gaat voelen. En dan is het tijd voor stap 2: voorkomen dat het opnieuw zover komt. Daarover meer in een volgend blog.

Coaching

En, zeg eens. Hoe zit dat met jou? Sta jij ook de hele dag ‘aan’? Heb je nooit eens het gevoel dat je rustig achterover kunt leunen? En word je daar doodmoe van? Als je daar wel wat hulp bij kunt gebruiken, mail me dan. Dan maken we eens vrijblijvend kennis. Of kijk even hier.

Over Esther

Ik coach mensen met stress en burn-outklachten of gevoelens van levend verlies, werkgerelateerd of als gevolg van privéomstandigheden. Ik help je een goed evenwicht te vinden tussen zorgen voor jezelf en zorgen voor anderen.

Gratis kennismaken

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *